A. Nghệ thuật
Nghệ thuật trong văn hóa May-a về bản chất là nghệ thuật của triều đình. Nó hầu như chỉ liên quan đến tầng lớp quý tộc May-a và thế giới của họ, kết nối họ với tổ tiên của mình. Mặc dù các tác phẩm nghệ thuật May-a còn sót lại chỉ là một phần nhỏ của nghệ thuật mà May-a tạo ra, số hình tượng mà nó đại diện còn nhiều hơn bất kỳ nghệ thuật truyền thống nào khác ở Châu Mỹ. Nghệ thuật May-a nguyên vẹn nhất còn tồn tại là từ thời kỳ cuối của thời Cổ đại.
1. Màu sắc chủ đạo
Người May-a thích màu xanh hoặc xanh dương, và sử dụng cùng một danh từ cho hai sắc màu đó. Chính vì thế, họ đề cao giá trị của ngọc bích xanh và những viên đá khác, kết hợp chúng trong biểu tượng của thần mặt trời K'inich Ajau. Các nhà quý tộc May-a thực hành sửa đổi nha khoa bằng cách đeo ngọc bích vào răng của mình. Mặt nạ tang lễ cũng có thể được làm từ ngọc bích, chẳng hạn như chiếc mặt nạ của K'inich Janaab 'Pakal, vua của Palenque (ảnh).
2. Điêu khắc
Các tác phẩm điêu khắc May-a bao gồm các kiến trúc mặt tiền được làm từ vữa. Hình dạng thô được đặt trên một lớp phủ trét vữa trên tường, và hình dạng ba chiều được xây dựng bằng những viên đá nhỏ. Cuối cùng, khối kiến trúc đó được tráng bằng vữa và đúc thành dạng hoàn thiện. Tác phẩm điêu khắc vữa cuối cùng sau đó được sơn bằng những màu sắc rực rỡ. Mặt nạ khổng lồ khổng lồ đã được sử dụng để trang trí các mặt tiền của ngôi đền vào cuối năm Preclassic (ảnh), và trang trí như vậy vẫn tiếp tục trong thời kỳ Cổ điển.
3. Sơn mài
Người May-a có truyền thống sơn mài lâu đời,các bức tranh đa sắc màu đã được khai quật tại San Bartolo, có niên đại từ năm 300 đến 200 TCN. Tường được tráng bằng thạch cao, và các thiết kế đa màu đã được sơn lên bên trên một lớp tường trơn. Phần lớn những bức tranh tường này không còn tồn tại, nhưng những ngôi mộ cổ đầu tiên được sơn màu kem, đỏ và đen đã được khai quật ở Caracol, Río Azul và Tikal. Trong số những bức tranh tường được bảo tồn tốt nhất là một loạt các bức tranh cổ điển ở Bonampak (ảnh).
4. Gốm sứ
Gốm sứ là loại hình nghệ thuật phổ biến nhất của văn hóa May-a. Gạch May-a không được tráng men, mặc dù nó thường có kết cấu hoàn thiện bằng việc sơn phủ. Gốm sứ Maya được sơn bằng giấy sét pha trộn với khoáng chất và đất sét màu. Một số bức tượng bằng sứ rất đẹp đã được khai quật từ những ngôi mộ cổ ở đảo Jaina thuộc miền bắc Yucatán (ảnh). Chúng cao khoảng từ 10 đến 25 cm (3.9 đến 9.8 inch) và được mô phỏng bằng tay, với chi tiết tinh tế. Thông qua các tác phẩm gốm sứ này, người May-a muốn tái hiện lại thực tế cuộc sống theo từng chủ đề. Một trong những chủ đề đó này là cuộc sống tồi tệ từ vùng Petén vào thế kỷ 8 sau Công nguyên, thể hiện qua: các cuộc gặp ngoại giao, các lễ hội, sự đổ máu, cảnh chiến binh và sự hy sinh của các tù binh chiến tranh.
...còn nữa...
---------------------------
Nguồn tư liệu: Wikipedia
Người đăng: Cao Nhân Trung
